Einde van de macht van de Koning in 1840.

 

                                            Het levensverhaal van de grondwet. Martin Geschiedenis

In 1840 werd de grondwet herzien en nu komt Thorbecke langs. Hij was de liberale staatsman, Johan Rudolf Thorbecke die een einde wilde maken aan de grote macht van de Koning. De liberale van die tijd waren sociale dan NU het geval is.

 

In de grondwet werd het volgende opgenomen

1. De koning kon niet meer in zijn eentje KB's (Koninklijk Besluit) uitvaardigen. Hij moest de KB's door de minister laten ondertekenen (contrasingh)
2. De rijksbegroting werd voor een periode van twee jaar vastgesteld
3. Er werd beperkte ministeriële verantwoordelijkheid ingevoerd. De minister was strafrechtelijk verantwoordelijk voor zijn regeerdaden.

In 1840  deed Koning Willem I afstand van de troon, hij wilde niet regeren met de nieuwe grondwet. Zijn zoon Willem II werd zijn opvolger.

 

Het jaar 1848 wordt het revolutiejaar genoemd. De landen rondom Nederland moesten de vorsten hun macht inleveren, toen het volk meer invloed kreeg. De koning van Frankrijk vluchtte in febr. van dat jaar en werd het land een Republiek. In Nederland is dit (nog) niet zover gekomen.

In de grondwet van 1848 onder leiding van Thorbecke kwam o.a. te staan dat, Kerk en staat gescheiden werden, de macht van de koning beperkt (er kwamen ministers). Legde de basis voor de parlementaire democratie. De koning onschendbaar is (dat betekend dat hij niet verantwoordelijk is) Hieraan gekoppeld is dat de minister de verantwoordelijkheid heeft. Dit stond niet in de wijziging, maar is een logisch gevolg van onschendbaarheid. De koning kon dus van nu af aan niets meer buiten het parlement en buiten zijn ministers om regelen. De Koning loopt aan de leiband van de minister (einde tijdperk macht koningshuis).

 

Maar we kregen ook grondrechten zoals, vrijheid van godsdienst, vrijheid van drukpers, vrijheid van onderwijs, vrijheid van vereniging en vergadering en het briefgeheim. Niet verkeerd van de liberale toen, zo hadden ze meer goede zaken. Misschien moet de VVD en eigenlijk de meeste politieke partijen van de 21ste eeuw, even weer terug duiken in het verleden. Want de Thorbecke principes worden steeds weer op zolder geslingerd!!